چکیده: (2121 مشاهده)
آگاهی ما از آخرین سالهای سلطنت دودمان صفوی در ایران متأسفانه همواره با ابهام و نواقصی همراه است. این دوره دیگر کسانی چون درویش توکلی ندارد که صفوهالصفا بنگارد یا فضل خنجی که عالمآرای امینی بنگارد. دیگر تاریخ نگارستان در آن دوران نگارش نشد و تاریخ جهانآرایی پدید نیامد و افوشتهای نبود تا در نقاوه الآثاری جدید، شرح سلطنت شاه عباس ثانی و شاه سلیمان را بنگارد. کسی هم به مانند ملا جلالالدین منجم شیرازی یافت نشد که روزنامه بنگارد و البته این تعدادی بود از بیش از پنجاه کتاب تاریخ مطول یا موجز در باب تاریخ صفویان. اما به هر روی آگاهی از تاریخ سلطنت شاه سلیمان و شاه سلطانحسین بیشتر از مطالب استخراجی از سفرنامههای خارجیان است که به ایران مسافرت کردهاند مانند کمپفر و تاورنیه یا شاردن و آدام الئاریوس و البته یکی دو سفرنامه از ایرانیان معاصر این سلاطین نظیر سفینه سلیمانی از محمدربیع بن محمدابراهیم در شرح سفارت محمدحسن بیگ سفیر شاه سلیمان در دربار سیام. اما سال گذشته با انتشار اثری ارزشمند از این برهه تاریخ ایران به نام تاریخ کشیکخانه همایون اثر نورالدین محمد شریف کاشانی، برگی دیگر از آگاهی تاریخی سالهای پایانی سلطنت صفویان ورق خورد. کتابی ارزشمند از کتابخانه سلطنتی سابق که توسط دو تن از دانشمندان عصر حاضر، دکتر علیاصغر دادبه و استاد مهدی صدری، و به همت مرکز نشر میراث مکتوب با صفحهآرایی خوب و زیبا و تجلید مناسب در دو شکل روانه بازار نشر شده است. معالوصف، تصحیح یک مقدمه ناقص و به دور از برخی ملاحظات تاریخی دارد. همچنین از منظر نسخهپژوهی و بررسی آن نیز ایرادهایی بر اثر وارد است. از این رو، در مقالۀ پیش رو، کوشیدهایم با بررسی کتاب، برخی ایرادهای اساسی و بنیادین آن را نشان دهیم و پیشنهادهایی برای رفع برخی نواقص ارائه کنیم.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1396/7/22 | پذیرش: 1396/7/22 | انتشار: 1396/7/22